Եվրամիությունն ընդլայնել է Իրանի դեմ պատժամիջոցները ՈՒկրաինայի հետ պատերազմում Ռուսաստանին Թեհրանի աջակցության պատճառով՝ երկուշաբթի հայտարարել է Եվրահանձնաժողովը։ Նոր պատժամիջոցներն ուղղված են նավերի և նավահանգիստների դեմ, որոնք օգտագործվում են իրանական արտադրության անօդաչու թռչող սարքերի, հրթիռների, հարակից տեխնոլոգիաների և բաղադրիչների տեղափոխման համար՝ ասված է զեկույցում:               
 

Ալֆան և օ­մե­գան

Ալֆան և օ­մե­գան
03.04.2020 | 01:41
Տիկ­նայք և պա­րո­նայք, հար­գե­լի երդ­վյալ ա­տե­նա­կալ­ներ, մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րի հան­դեպ մար­դա­սի­րա­կան դրսևո­րում­նե­րից, բա­րու­թյան և հան­դուր­ժո­ղա­կա­նու­թյան մղում­նե­րից դրդ­ված, դա­տա­վա­րու­թյուն­նե­րը շա­րու­նակ­վե­լու են, մենք դեռ շատ ցն­ցող ա­նակն­կալ­ներ ենք մա­տու­ցե­լու մեր հան­րու­թյա­նը...
ՈՒ­րեմն, ես էի, ին­գու­շե­ցի ջեբ­կիր Իշն էր, սա­րի թա­ղի Գրիշն էր, է­լի մի քա­նի հո­գի վստ­րե­չի, տրամ­վի պար­կի, տե­ցի կրու­գի հե­ղի­նա­կա­վոր տղեր­քից, վեր կա­ցանք մի օր, յոթ թե ութ հո­գով, գնա­ցինք որ­սի: Գնա­ցինք շատ թե քիչ, մեկ էլ տես­նենք ե­րեք լիճ՝ եր­կու­սում իս­կի ջուր չկար, մեկն էլ մի թզա­չափ ճա­հիճ էր, ո­րին տե­ղա­ցի­նե­րը ծո­վեր էին ա­սում: Նրանք պատ­մում էին, որ էդ ծո­վե­րը ժա­մա­նա­կին հա­մաշ­խար­հա­յին օվ­կիա­նո­սի մաս են կազ­մել, ու հենց էդ ճահ­ճի հա­տա­կին, ծո­վի մա­կերևույ­թից յոթ հա­զար, ես յոթ ա­սեմ, դուք տաս­նյոթ հաս­կա­ցեք, մետր խո­րու­թյան վրա խա­րիսխ ձգած նա­վա­պետ Նե­մո­յի «Նաու­տի­լուս» սու­զա­նա­վի մեջ գաղտ­նի հան­դի­պում տե­ղի ու­նե­ցավ Մի­շուտ­կա Սեր­գեևի­չի և քե­ռի Ջո­նի միջև, թե արջն իր ա­կան­ջին ի՛նչ փսփ­սաց, պատ­մու­թյու­նը լռում է. այս­տեղ պա­տերն էլ ա­կանջ ու­նեն: Քե­ռին ա­կան­ջը ձգեց ու բար­կա­ցավ՝ Մի­շուտ­կա, լավ չես աշ­խա­տում, ու Մի­շոն նոր հե­ղա­փո­խա­կան գա­ղա­փար­նե­րով ո­գեշ­նչ­ված, դուրս ե­կավ ու քան­դել տվեց էն հայտ­նի հաստ ու բա­րակ, կարճ ու եր­կար պա­տը՝ «ախ­բայ­տեն»,- ա­սաց ու էն Քո­լին է­ժան գնով ծա­խեց ՅՈՒ­ՆԵՍ­ԿՕ-ի և մի­ջազ­գա­յին այլ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րի ցան­կե­րում չճա­նաչ­ված պատ­մամ­շա­կու­թա­յին հու­շար­ձա­նի ամ­բողջ բեու շի­նա­նյու­թը՝ մե­տա­ղյա կոն­ստ­րուկ­ցիա­նե­րը, պա­նել­նե­րը, շվե­լեր­ներն ու ար­մա­տու­րան: Ճիշտ են ա­սել, որ կու­զի­կին միայն գե­րեզ­մա­նը կդ­զի:
Սա­պա­տա­վոր կու­զիկ Մի­շոն սրա­նից ա­վե­լի ոգևոր­վեց ու ա­րա­գաց­րեց Չեռ­նո­բի­լի ա­ղե­տը, հե­տո, երբ կոլ­ցո­յի մեջ ա­ռավ կով­կա­սյան լեռ­նե­րում բնակ­վող ա­րիա­ցի բնիկ­նե­րի օր­րա­նը՝ թշ­նա­մու օ­մո­նով ու հա­րա­զատ զրա­հա­տան­կա­յին ու­ժե­րով, ու տե­սավ, որ դրա­նից էլ բան դուրս չե­կավ, դրախ­տա­յին Ռա­յոչ­կա­յի թա­թիկն ա­մուր բռ­նեց ու ա­րյու­նա­հե­ղեղ գե­տա­կի նման­վող ալ կար­միր գոր­գի վրա­յով քայ­լեց դե­պի ՈՒա­շինգ­թոն ու ազ­գե­րին միա­վո­րող ամ­բիո­նից, ա­ռանց թղ­թին նա­յե­լու, որ նույն է­ջը մի քա­նի ան­գամ չկար­դա իր նախ­կին­նե­րի նման, ճառ ա­սաց մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի ոտ­նա­հա­րում­նե­րի, ըն­տա­նե­կան բռ­նու­թյուն­նե­րի կան­խար­գել­ման, պե­տա­կան սահ­ման­նե­րի ան­ձեռ­նմ­խե­լիու­թյան, ազ­գե­րի ինք­նո­րոշ­ման, խա­ղա­ղու­թյան և ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան քա­ղա­քա­ցիա­կան հա­սա­րա­կու­թյան մեջ ի­րա­վուն­քի գե­րա­կա­յու­թյան, ազ­գա­մի­ջյան հա­կա­մար­տու­թյուն­նե­րի կան­խար­գել­ման մա­սին: Հե­տո նա­յեց ժա­մա­ցույ­ցին, մտ­քում հա­մե­մա­տեց Բիգ Բե­նի սլաք­նե­րի հետ, հե­տո հար­ցա­կան նա­յեց Ամբ­րո­սի տղա Է­դո­յի դեմ­քին, թե բա ի՞նչ ե­ղավ, խա­բար չկա՞, ըն­կեր ջան… Է­դոն գո­ղա­կա­նով գլ­խի դրա­կան շար­ժում ա­րեց, ձախ աչ­քը ե­րեք ան­գամ թար­թեց, հե­տո գյո­զե­րով բութ մա­տը վեր տն­կեց, թե ե­ղավ, օ­քե՛յ, դեռ մի բան էլ ա­վե­լին, մենք չէինք սպա­սում, որ էդ­քան հզոր պայ­թյուն կլի­նի:
Միշ­կա-ֆիշ­կան գոհ ժպ­տաց, և ու­զում էր ճամ­փա ընկ­նել Ֆի­դե­լի կող­մե­րը, մի քիչ Ռայ­կա­յի հետ քա­մակ­նե­րը արևին տա­յին դի­կի ծո­վա­փե­րում, հե­տո դիպ­չեին մե­տա­ղա­կան լե­դիի կող­մը՝ Լոն­դոն, նրա գնա­հա­տա­կա­նին ար­ժա­նա­նա­յին, բայց Ռիժ­կո­վյա­նը ջղայ­նա­ցավ, թե բան ու գործդ թող ու ա­րի, ա­րի տե՛ս, թե ի՛նչ ես ա­րել, այ դա­հի՛ճ, մար­դաս­պա՛ն: Սա փոր­ձար­կում չէր, ոչ էլ աչք վա­խեց­նել, սա ե­ղե­րա­գոր­ծու­թյուն էր, երկ­րի կե­սը հո­ղին ես հա­վա­սա­րեց­րել, հա­րյուր հա­զա­րա­վոր մարդ­կանց գլու­խը կե­րել ու գիժ դարձ­րել: Բա դա ա­նե­լու բա՞ն էր: Ա­րի, քո քյոռ աչ­քով տես, թե ի՛նչ ես ա­րել: Կյան­քումդ լավ օր չտես­նես: Գլ­խիդ գա, թշ­վառ ան­տեր: Ա­րի, գո­նե էդ խեղճ ժո­ղովր­դի սիր­տը շա­հի:
Լավ էր՝ չգար, լավ էր գե­տի­նը մտ­ներ: Ե­կավ, տե­սավ, պարտ­վեց: Ա­սաց, ոչ մեկդ էլ մի բա­րի պտուղ չեք, հաս­տա­կող եք, ինք­նա­սա­ծի, մի խոս­քով, պա­հե­լու բան չեք: Բո­լո­րիդ քշե­լու եմ Բո­րո­դի­նո­յի ճա­կա­տա­մար­տի բարձր լեռ­նա­յին ա­ռաջ­նա­գիծ: Կն­կան ա­ռավ ու ոնց ե­կել էր, էդ­պես էլ, հայ­դե՜, թռավ: Էն կոր­չելն էր: Բայց մեր դու­խը չկոտր­վեց: Մենք պող­պա­տից ա­վե­լի կոփ­ված դուրս ե­կանք, քան Պա­վել Կոր­չա­գի­նը…
Գե­ղա­մի­ջով քայ­լում էի դե­պի գե­րեզ­մա­նա­տուն՝ այ­ցե­լե­լու մեր տոհ­մա­կան հան­գս­տա­րա­նը, որ­տեղ հանգ­չում են նախ­նի­ներս: Իմ մաս­նա­գի­տա­կան գոր­ծու­նեու­թյան ըն­թաց­քում ե­ղել եմ հա­րյու­րա­վոր գյու­ղե­րում, բայց, աշ­խարհ ան­ցիր, մեր գե­ղը, մե՛րն ու­րիշ է: Գե­րա­նի վրա մի քա­նի պա­ռավ էր մնա­ցել, ու ջա­դու­ներն ան­բա­նու­թյու­նից էն­քան էին գի­րա­ցել, որ ա­կա­մա­յից մտա­ծում էի, թե մեր գյու­ղին պատ­կա­նող մո­լո­րա­կի այդ հատ­վա­ծը ո՞նց է դի­մա­նում սրանց ծան­րու­թյա­նը ու փոս չի ընկ­նում, ու Եր­կի­րը իր շավ­ղից դուրս չի սայ­թա­քում ու գա­հա­վի­ժում տիե­զե­րա­կան ան­դունդն ի վար, օ՜, բախտ իմ դժ­խեմ: Պա­րապ-սա­րապ ա­ռա­վո­տից մինչև ուշ ե­րե­կո, աք­լո­րա­կան­չից մինչև մայ­րա­մուտ գե­րա­նին վեր ըն­կած միայն ի­րենց ան­ցյալն ու ջա­հե­լու­թյունն են հի­շում, բա­ցար­ձակ ան­հա­ղորդ ներ­կա­յին: Կար­ծում են, թե ինչ-որ տեղ կա ե­րա­զող մե­կը, որ սպա­սում է՝ բի­ձեն հն­ձից տուն չգա՝ պա­ռա­վը մնա ըն­ձին դեռ ու­ժի մեջ է: Ժամ­կե­տանց բար­բա­ջանք: Հա­վե­րի հետ քնում, աք­լոր­նե­րի հետ արթ­նա­նում են: Ա­վա­նա­կի զռ­ռոցն էլ գյու­ղի բնա­կան զար­թու­ցիչն է, քան­զի դրանց տե­ղա­կան ար­տադ­րու­թյու­նը վա­ղուց առ ո­չինչ է: Ի­րենք էլ միշտ ու ա­մեն ին­չից դժ­գոհ: Կեց­ցեն հա­նուն մար­դու բա­րօ­րու­թյան սան­ձա­զերծ­ված հե­ղա­փո­խու­թյուն­նե­րը: Կեց­ցե կա­տուն, որ իր փո­րի հա­մար մուկ է որ­սում…
Մի քա­նի տա­րեց տղա­մարդ օ­րը դեռ ճաշ չդա­ռած ար­դեն ճաք էին տվել և խոր­հր­դա­վոր զրու­ցում էին: Դրանց կա­շին դա­բա­խա­նից է հայտ­նի: Օ­րա­վար­ձով աշ­խա­տող, չձևա­կերպ­ված, հար­կեր չմու­ծող ան­բան­ներ են: Դրանց փո­րա­ցա­վը հար­բե­ցո­ղու­թյան հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներ գտ­նելն է: Աչ­քե­րը բա­ցում են ու մի դարդ ու ցավ ու­նեն՝ մո­լո­րակն իր մի­լիար­դա­վոր բնակ­չու­թյամբ ու հրա­շա­լի բնու­թյամբ տե­ղա­վոր­վում է էդ մի շիշ ալ­կո­հո­լի մեջ: Սրանք կյան­քում միայն մեկ ան­գամ են խմել, մնա­ցածն ա­մե­նօ­րյա պախ­մե­լյա­ներ են…
-Բարև, իմ թանկ ու ա­նուշ ժո­ղո­վուրդ ջան: Ո՞նց եք, էս ի՜նչ սի­րուն ի­րար գլ­խի եք հա­վաք­վել, Էս ինչ­քա՜ն եմ ձեզ սի­րում ու խո­նարհ­վում ձեր ա­ռաջ՝ ամ­պի՛ չափ,- դեմ­քիս ժպիտ խա­ղաց­նե­լով, ող­ջու­նե­ցի հա­մա­գյու­ղա­ցի­նե­րիս:
-Ի՜, ապ­րում ենք, է­լի, այ բա­լամ, ա­մեն մեռ­նո­ղի ե­րա­նի տա­լով,- պա­տաս­խա­նեց գլ­խա­շո­րա­վոր պա­ռավ­նե­րից մե­կը…- Դե, ձեր տված դե­ղե­րով, կա­ռա­վա­րու­թյան խոս­տում­նե­րով՝ կուշտ ու կուռ, եր­ջա­նիկ…
-Բա խի՞ ը­տենց որ,- հարց­րի:
-Մո­ռա­ցել ենք թա­մամ, թե ին­չի հա­մար ենք ապ­րում: Ին­չի՞ գե­տի­նը չի պատռ­վում ու մեզ կուլ չի տա­լիս… Ին­չի՞ եր­կին­քը փուլ չի գա­լիս ու մեզ տա­կով չի ա­նում… Մո­ռա­ցել ենք ծի­ծաղ ու­րա­խու­թյուն: Բա սա ինչ կյանք է, մե­նակ հոգս, հոգս, հոգս: Կյանք չի, դարդ է ու Աստ­ծո պա­տիժ մեր գլ­խին…
- Բա մնա­ցածն ու՞ր են…,- փոր­ձե­ցի շե­ղել պա­ռա­վին իր փնթփն­թոց­նե­րից:
-Էս է մնա­ցա­ծը,- խո­սակ­ցու­թյունն ա­վար­տե­լու ա­ռո­գա­նու­թյամբ դժ­գոհ պա­տաս­խա­նեց պա­ռա­վը:
Դա ինձ էլ էր ձեռն­տու, թե չէ զահ­լա չկար լսե­լու սրանց ան­վեր­ջա­նա­լի մուն­նաթ­նե­րը: Ճիշտն ա­սած, մի պահ մտ­քովս ան­ցավ ոտքս կախ գցեմ, նս­տեմ կողք­նե­րը ու մի լավ դաս տամ, բա­ցատ­րեմ, թե ին­չը ին­չից հե­տո է, թե որ­քան կարևոր և էա­կան նվա­ճում­ներ ենք ար­ձա­նագ­րել այս կարճ ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում: Իմ բո­լոր գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը բխել են մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րի կյան­քը բա­րե­լա­վե­լու ե­լա­կե­տից: Բարձ­րաց­վել են աշ­խա­տա­վար­ձերն ու թո­շակ­նե­րը, թեև դա չէ էա­կա­նը, կա­րե­լի է ան­վերջ բարձ­րաց­նել, փո­խել ծախ­սե­րի ո­րա­կը և դար­ձյալ աշ­խա­տա­վար­ձը չի բա­վա­րա­րե­լու: Իմ մի­նի հե­ղա­փո­խու­թյուն­նե­րը մաք­սի ար­դյուն­քով են պսակ­վում՝ ա­նա­րյուն, ժո­ղովր­դի կա­մար­տա­հայտ­մամբ: Ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը հու­շում, բայց չի պար­տադ­րում ա­ռողջ ապ­րե­լա­կեր­պի մա­սին՝ բու­սա­կան սնունդն ու կար­տո­ֆի­լը ա­ռող­ջա­րար են: Թու­նե­լի գե­նե­րա­լը պատ­րաստ է կա­րի­քա­վոր բնակ­չու­թյա­նը կար­տո­ֆիլ մա­տա­կա­րա­րե­լու ըստ պա­հան­ջի: Կե­րեք, սրտ­նե­րիդ ու­զա­ծի չափ: Բայց չմո­ռա­նաք, որ կուշտ ու­տե­լը վնա­սա­կար է: Վեր­ջա­պես հաս­կա­ցեք, ճոխ ապ­րե­լը հա­կա­ցուց­ված է, այն քայ­քա­յում է մար­դու ա­ռող­ջու­թյու­նը…
Բայց փոշ­մա­նե­ցի: Սրանց ի՜նչ բա­ցատ­րես: Սրանք ու­տող-ու­րա­ցող, ե­րախ­տա­մոռ մար­դիկ են՝ եր­կու ո­տով կո­ռուպ­ցիոն սխե­մա­նե­րի մեջ թաղ­ված, ժա­մա­նա­կին կոլ­խո­զի բա­րիք­նե­րը թա­լա­նած գող ու ա­վա­զակ­ներ: Ոչ մտա­ծե­լու և վեր­լու­ծե­լու ու­նա­կու­թյուն ու­նեն, ոչ ցան­կու­թյուն: Ի­րենց քթա­տա­կից դե­նը ո­չինչ չի հե­տաք­րք­րում: Իսկ դու գի­շեր-ցե­րեկ աչք քո­ռաց­րու սրանց հա­մար, փոր­ձիր փո­խել սրանց կյան­քը, կեն­ցա­ղը, մտա­ծո­ղու­թյու­նը: Միևնույն է, աչ­քե­րին չի երևա: Ինչ էլ ա­սես, ի­րենց էշն են ա­ռաջ քշե­լու: Սրանք գե­նե­տի­կո­րեն ըն­տե­լա­ցել են ու­ժի զո­ռով աշ­խա­տե­լու, այլ ոչ քա­ղա­քա­կիրթ, ինչ­պես ես եմ ա­ռա­ջար­կում՝ պե­տա­կան ֆի­նան­սա­վոր­մամբ կոլ­խոզ­ներ ստեղ­ծե­լու…
-Ա­պո, հա­զար դրամ տուր,- ձեռքն իմ կող­մը մեկ­նեց տա­րեց­նե­րի խմ­բից ա­ռանձ­նա­ցած մի գյու­ղա­ցի:- Ա­րա­ղի փո­ղը պա­կա­սում է…,- ու չք­մեղ հա­յաց­քով նա­յեց ու­ղիղ աչ­քե­րիս, ա­սես, խոս­քով պա­հան­ջում, հա­յաց­քով՝ ա­ղեր­սում է…
-Մանր չու­նեմ,- մեր­ժե­ցի և թիկ­նա­պա­հիս հանձ­նա­րա­րե­ցի մի քա­նի շշի գու­մար տալ հար­բե­ցո­ղին:- Ժուռ­նա­լիստ­նե­րին չա­սես, թե չէ կգ­րեն, որ ընտ­րա­կա­շառք եմ բա­ժա­նել մեր գե­ղում: - Հե­տո, սր­տա­ցա­վու­թյունս ի ցույց դրե­ցի, դե, հա­մե­նայն դեպս,- համ էլ, գառ­նուկ ախ­պեր, դու այդ ջրից շատ մի՛ խմիր, որ ալ­կաշ չդառ­նաս…
-Խի՞ որ,- զար­մա­ցավ նա: ՈՒ ես էլ չկա­րո­ղա­ցա զս­պել ինձ.
-Որ գառ­նու­կը մե­ծա­նա և լիար­ժեք ու հպարտ ոչ­խար դառ­նա: Հաս­կա­ցա՞ր…
Տղա­մար­դը հափ­ռեց թղ­թադ­րամն ու չհա­վա­տա­լով բախ­տին, պեծ­պե­ծա­ցող աչ­քե­րով, ու­ռա՝, գո­ռա­լով, իր տա­րի­քին ան­հա­րիր փու­թա­ջա­նու­թյամբ, վա­զեց դե­պի ըն­կեր­նե­րը: ՈՒ­ռա՜… Իսկ այդ «ու­ռա՜ն» ինձ տե­ղա­փո­խեց ան­ցյալ, նույն այս գյու­ղա­մի­ջի հրա­պա­րա­կում անց­կաց­վող կեղծ ու շին­ծու շքերթ­նե­րի ժա­մա­նակ­նե­րը, երբ հրա­պա­րա­կով անց­նում էին գյու­ղի աշ­խա­տա­վոր­նե­րը, կուշտ ու գոհ ի­րենց կյան­քից՝ ա­ռանց ըմ­բռ­նե­լու ան­կա­խու­թյան, ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան և մար­դու ա­զա­տու­թյուն­նե­րի ար­ժե­քը:
Մենք ծա­ղիկ­ներ խո­նար­հե­ցինք հան­գու­ցյալ­նե­րի գե­րեզ­ման­նե­րին, մե­կա­կան մոմ վա­ռե­ցինք: ՈՒ թեև ես նման վայ­րե­րից խու­սա­փում եմ, ո­րով­հետև ծանր ապ­րում­ներ եմ ու­նե­նում, երբ գե­րեզ­մա­նի առջև կանգ­նած ա­վե­լի ա­ռար­կա­յա­կան են դառ­նում կո­րուստ­ներդ, նրանց ան­դառ­նա­լիու­թյան զգա­ցո­ղու­թյու­նը, որն այլևս եր­բեք չի լց­վե­լու: Այդ գի­տակ­ցու­մից սր­վում են ցա­վի, կյան­քի ի­մաս­տա­վոր­ման, հե­տագ­ծիդ մա­սին բո­լոր ըն­կա­լում­ներդ: Ե­րա­զում տես­նում եմ հան­գու­ցյալ­նե­րին, մե­ռած մարդ­կանց, դժո­խա­յին տա­ռա­պան­քի ու ցա­վի սահ­մռ­կեց­նող տե­սա­րան­ներ: Նույ­նիսկ, թե ինչ­պես են իմ ան­կեն­դան մար­մինն այ­րում դիա­կի­զա­րա­նում: Ես տես­նում ու զգում եմ այդ ա­մե­նը, և ցա­վի ու տա­ռա­պան­քի ոչ մի նշույլ չի ա­ռա­ջա­նում իմ մեջ, քան­զի տաս­նա­մյակ­ներ շա­րու­նակ մեզ վա­ռել-թո­ղել են՝ ի­մու­նի­տետ ենք ձեռք բե­րել: Մեջս ցան­կու­թյուն ա­ռա­ջա­ցավ ոտքս կախ գցե­լու տա­տիս գե­րեզ­մա­նի մոտ, ո­րի կեր­պա­րը միան­գա­մայն այլ տե­սան­կյու­նից էր ար­դեն պատ­կեր­վում ինձ: Ա­սես, ըն­դա­մե­նը մի քա­նի օր ա­ռաջ էր, որ նա հայ­հո­յա­խառն կս­միթ­նե­րով շա­րու­նա­կում էր ինձ դաս­տիա­րա­կել: Ա­կա­մա­յից մի տա­րօ­րի­նակ, մինչ այդ ինձ ան­ծա­նոթ զգա­ցում պա­րու­րեց, որն ա­նուն չու­նի՝ մարդ­կա­յին կա­րո­տի, սի­րո, հի­շո­ղու­թյան, կյան­քի և մահ­վան ամ­բող­ջա­կան հա­վա­քա­կա­նու­թյամբ: Ին­չու՞ է մարդն աշ­խարհ գա­լիս, ի՞նչ ա­ռա­քե­լու­թյամբ, անձ­նա­կան, թե՞ հա­նու­րի կյան­քի նա­խան­ձախ­նդ­րու­թյուն­նե­րով: Ին­չու՞ է հա­րա­մում հա­ճախ և իր, և շր­ջա­պա­տի կյան­քը, ե­թե կա­րե­լի է ապ­րել գե­ղե­ցիկ և ի­մաս­տա­վոր­ված, լու­սա­վոր հետք թող­նե­լով գա­լիք սե­րունդ­նե­րի մտա­պատ­կե­րում: Գի­տեի, որ քիչ հե­տո, դուրս գա­լով խոր­հր­դա­վոր լռու­թյան տա­րած­քից, դար­ձյալ խառն­վե­լու եմ մեծ աշ­խար­հի ժխո­րին ու քաո­սին, դա­վե­րին և սրի­կա­յու­թյուն­նե­րին: Ես ինձ հան­գիստ էի զգում: Ինք­նա­մաքր­ման զգա­ցո­ղու­թյու­նը ստի­պում էր նաև ծան­րու­թեթև ա­նել իմ գոր­ծած մեղ­քերն ու զան­ցանք­նե­րը, և ե­րա­նա­վետ մի թեթևու­թյամբ ես հե­ռա­ցա գե­րեզ­մա­նատ­նից դե­պի շի­կա­ցած կյան­քի հոր­ձա­նուտ: Եր­կինքն ամ­պել էր, արևն ամ­պե­րի տակ էր, յարս ծա­ռե­րի տակ էր…գե­տի­նը թաց էր, յարս քնել էր՝ ե­րե­սը բաց էր… Է­հե՜յ: Արև, ե՛կ, ե՛կ, զի­զի քա­րին վեր ե՛կ, սև-սև ամ­պեր հե­ռա­ցե՛ք, արևին ճամ­փա բա­ցեք, որ չք­վի խա­վարն ու ե­ղե­ցի լո՛ւյս… Հոգ­նե­ցինք կույ­րի նման խար­խա­փե­լով մութ սե­նյակ­նե­րում ու սև կա­տու փնտ­րե­լով մեր ա­ռան­ձին-ա­ռան­ձին վա­ռած մե­կա­կան մո­մե­րի լույ­սի ներ­քո:
Մենք, ա­ռանց հրա­ժեշտ տա­լու, մեկ­նե­ցինք գյու­ղից: Չէ, ա­նե­լիք­ներ շատ ու­նենք ա­ռա­ջի­կա հի­սուն տա­րում ու դու­խով ա­ռաջ ենք գնա­լու: Հետ­դար­ձի ճա­նա­պարհ չկա՝ կամ էս կողմ, կամ՝ էն: Բո­լոր ճա­նա­պարհ­նե­րը տա­նե­լու են դե­պի մեր հաղ­թա­նա­կի Հռո­մը: Ով մեզ հետ քայ­լի՝ կշա­հի, ով չէ՝ գլու­խը քա­րը… ՉԷ մի, վեր­ջին քսան տար­վա իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի նման, որ միայն կե­րան ու թա­լա­նե­ցին: Ար­դեն ո­րո­շել էին եր­կի­րը հանձ­նել, դա էլ մենք կան­խե­ցինք մեր կյան­քե­րի գնով…
«Լսիր, մենք հո շատ լավ գի­տենք, որ մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նը աշ­խար­հի մեծ խա­ղա­ցող­նե­րի ու­շադ­րու­թյան կենտ­րո­նում է, որ այս­տեղ ոչ թե ըն­տր­վում, այլ նշա­նակ­վում են կամ վա­յե­լում այս կամ այն ար­տա­քին ու­ժի ա­ջակ­ցու­թյու­նը: Քաջ գի­տակ­ցում ես, որ ստում և մո­լո­րեց­նում ես մարդ­կանց, ա­վե­լի լավ է լռես և չխո­սես ժո­ղովր­դի ա­նու­նից, ո­րի հան­դեպ սր­տա­ցավ չես: Մի՛ չա­րա­շա­հիր նրա ա­նու­նը, քան­զի քո հա­մա­կիր­նե­րի բա­նա­կը, ո­րը պա­տից կախ չէր տե­սել, հի­մա ա­դա­ման­դա­կուռ ճա­կատ­նոց­նե­րով է թրև գա­լիս, և ի­րա­կա­նում ժո­ղովր­դի մի փոքր, բայց ագ­րե­սիվ, ան­բան ու ան­կա­րող հատ­վածն է: Ի­ջիր քո երկ­նա­յին բար­ձուն­քից և շուրջդ նա­յիր՝ գոր­ծազր­կու­թյան աճ, թան­կա­ցում­ներ, ներդ­րում­նե­րի նվա­զում, ար­ժե­հա­մա­կար­գա­յին, բա­րո­յա­կան ան­կում, յու­րա­յին­նե­րիդ աշ­խա­տա­վար­ձե­րի երկ­րա­չա­փա­կան աճ ու ան­հիմն խե­լաց­նոր պարգևավ­ճար­ներ, չա­րու­թյան ու ան­հան­դուր­ժո­ղա­կա­նու­թյան մթ­նո­լորտ… Եր­կի­րը կոր­ծան­վում է: Սա՞ է ժո­ղովր­դա­սի­րու­թյու­նը, սրա՞ն էին ար­ժա­նի քեզ հա­վա­տա­ցող­նե­րը: Շա­րու­նա­կե՞մ, թե բա­վա­կան է: Ին­չի՞ վրա ես հրճ­վում: Ձա­խող­վել եք բո­լոր ո­լորտ­նե­րում: Այդ ա­մե­նը տես­նում է ի­րա­կան ժո­ղո­վուր­դը, բայց համ­բե­րում: Քեզ հա­մար գլ­խա­վո­րը ձեր ստն­տու­նե­րին, այլ ոչ ընտ­րո­ղին տր­ված խոս­տում­ներն են»:
Ներ­քին ձայնս դար­ձյալ հի­շեց­րեց իր տհաճ գո­յու­թյան մա­սին, չնա­յած բազ­միցս նա­խազ­գու­շաց­րել եմ, որ ինձ ան­հան­գս­տաց­նի միայն հա­ճե­լի խոր­հուրդ­նե­րով և դա­տո­ղու­թյու­նե­րով և ոչ թե իմ մեջ տագ­նապ­ներ ա­ռա­ջաց­նող լու­րե­րով:
«Ես ի­րա­կա­նա­ցնում եմ իմ ընտ­րող­նե­րին տված խոս­տում­նե­րը և լի­գի­տի­մու­թյամբ ինձ վե­րա­պահ­ված վս­տա­հու­թյան քվեն»:
«Բայց դու, ա­պա­կու խա­նութ մտած փղի նման, ին­չին դիպ­չում՝ փշ­րում ես, չես հան­դուր­ժում ոչ միայն քն­նա­դա­տու­թյուն, այլև սո­վո­րա­կան այ­լա­կար­ծու­թյուն, իսկ դրանք հա­կա­պե­տա­կան քա­րոզ­չու­թյան ու հե­ղաշ­րջ­ման փոր­ձեր չեն: Մի՛ վա­խե­ցիր, մի քիչ լայ­նա­խոհ ե­ղիր, այ գյոր­մա­միշ: Հաս­կա­նու՞մ ես, որ կայ­ծից ան­գամ մեծ հր­դեհ կա­րող է բռնկ­վել»:
«Կրկ­նում եմ, ես ոչն­չից չեմ վա­խե­նում և չհա­մար­ձակ­վես ինձ սպառ­նալ: Ես գոր­ծե­լու եմ այն­պես, ինչ­պես ինքս եմ ճիշտ գտ­նում, ոչ թե դու, և գլուխդ հի­մա­րու­թյուն­նե­րով լց­նող հա­կա­հե­ղա­փո­խա­կան­նե­րը: Ես հիմ­նա­րար ա­ռա­քե­լու­թյուն ու­նեմ ի­րա­կա­նաց­նե­լու, և դա կար­վի ա­մեն գնով, թե­կուզ ա­րյան… Ա­կան­ջիդ օղ ա­րա ու հի­շիր՝ էն­քան օղ եմ կախ տա­լու էս ջն­դըռ­լո­նե­րի լոշ­տակ­նե­րից, որ «օ­ղակ» օ­պե­րա­ցիա­յին ե­րա­նի տան»:
«Թա­լա­նի պատ­մու­թյունն ա­վե­լի վաղ է սկս­վել, ար­դեն ո­րե­րորդ ան­գամ դու մո­ռա­նում ես այդ ա­մե­նի հիմ­նա­դիր կն­քա­հո­րը, և խո­սում վեր­ջին քսան տար­վա մա­սին միայն: Մի՞­թե զգու­շա­նում ես նրա­նից կամ կախ­վա­ծու­թյուն ու­նես…»:
«Չէ, թո՛ւ, թո՛ւ, թո՛ւ, սա­տա­նի ա­կան­ջը խուլ, նա ար­դեն վնա­սա­զերծ­ված և ան­ձեռ­նմ­խե­լի է: Ար­խի­վաց­ված է: Այ­սինքն, ճիշտ են ա­սում, որ սա­տա­նան, հատ­կա­պես տվյալ պա­րա­գա­յում, այն­քան վտան­գա­վոր չէ, որ­քան թվում է: Հի­մա ես եմ գլ­խա­վոր դե­րա­կա­տա­րը: Ա­րա դե, հա­վա նա­գի­լա, հա­վա նա­գի­լա (ե­կեք ու­րա­խա­նանք), մի պիրկ պա­րան ու երկ­նու­ղեշ փայ­տեր եր­կու, ու լի­քը օն­լայն լայ­քեր, սր­տիկ­ներ, սի­րա­տո­չոր մեկ­նա­բա­նու­թյուն­ներ… ու կայ­ֆե՛ր, լայ­ֆե՛ր ան­հա­մար, ու ֆեք յոր ֆեյք (հայ­հո­յանք)»:
Դա­վիթ ՄԿՐ ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­Ն
Դիտվել է՝ 5127

Մեկնաբանություններ